Podejrzenie odurzenia lekami uspokajającymi. Jak zdiagnozować u podopiecznego i jak postępować?

Jeśli podopieczny wraca z placówki medycznej, może się znajdować pod wpływem leków uspokajających. Wówczas mogą wystąpić różne objawy fizyczne i psychiczne (psychosomatyczne), zależne od rodzaju oraz dawki leku. Odurzenie lekami często mija w ciągu kilku godzin, ale ważna jest cierpliwość i czujność.

Podopieczny może:

• być nadmiernie senny,

• mieć trudności z utrzymaniem uwagi,

• mieć spowolnione reakcje,

• sprawiać wrażenie zmęczonego, nawet po odpoczynku,

• tracić równowagę i przewracać się.

Kluczowe objawy i ryzyka związane z nagłym odstawieniem silnych leków uspokajających

Nagłe odstawienie silnych leków uspokajających (np. benzodiazepin, barbituranów, opioidów) może prowadzić do poważnych skutków ubocznych, ponieważ organizm podopiecznego przyzwyczaja się do obecności tych substancji. Objawy odstawienne mogą się różnić w zależności od rodzaju leku, czasu stosowania i dawki.

1. Objawy fizyczne:

• Lęk i niepokój. Nagłe odstawienie może prowadzić do zwiększonego poczucia niepokoju, a nawet ataków paniki.

• Drżenie. Podopieczny może zacząć drżeć, zwłaszcza w rękach.

• Zaburzenia snu. Bez leku uspokajającego podopieczny może mieć trudności z zasypianiem, pojawiają się bezsenność, koszmary senne lub senność w ciągu dnia.

• Zaburzenia równowagi i koordynacji. Odstawienie może prowadzić do zaburzeń motorycznych, takich jak problemy z chodzeniem czy koordynacją.

• Pocenie się. Nadmierne pocenie, szczególnie w nocy, jest jednym z częstych objawów odstawiennych.

2. Objawy neurologiczne:

• Bóle głowy. Nagłe odstawienie może wywołać silne bóle głowy.

• Zaburzenia koncentracji i pamięci. Podopieczny może mieć trudności z koncentracją, myśleniem i zapamiętywaniem oraz mową.

• Zawroty głowy. Nagłe odstawienie może powodować zawroty głowy lub uczucie oszołomienia.

3. Objawy psychiczne:

• Podrażnienie i agresja. Podopieczny może stać się bardziej drażliwy, łatwiej wpadać w złość i być agresywnym fizycznie oraz słownie.

• Depresja. W wyniku odstawienia mogą wystąpić objawy depresyjne, takie jak smutek, brak energii, apatia.

• Halucynacje i drgawki. W skrajnych przypadkach (szczególnie przy długotrwałym stosowaniu wysokich dawek) może dojść do halucynacji, majaczeń, a nawet drgawek.

4. Objawy zagrażające życiu:

• Drgawki. Nagłe odstawienie silnych leków uspokajających, zwłaszcza benzodiazepin, może prowadzić do drgawek, które mogą być groźne.

• Ostre delirium. W bardzo poważnych przypadkach może dojść do delirium – stanu psychotycznego, który objawia się dezorientacją, halucynacjami, pobudzeniem i zagubieniem orientacji czasowej i przestrzennej.

• Zaburzenia oddychania. Może wystąpić trudność w oddychaniu, co wymaga natychmiastowej interwencji medycznej.

5. Zaburzenia krążenia:

• Podwyższone ciśnienie krwi i przyspieszone tętno. Nagłe odstawienie może prowadzić do wzrostu ciśnienia krwi, tachykardii (przyspieszonego bicia serca) oraz innych zaburzeń krążenia.

Postępowanie w przypadku nagłego odstawienia

Obserwuje się duży odsetek podopiecznych, którzy wracają z placówek medycznych pod wpływem leków uspokajających. Trzeba pamiętać, że większość objawów wymienionych powyżej ustępuje po upływie 24 godzin. W tym czasie twoim zadaniem jest zadbanie o komfort i bezpieczeństwo podopiecznego.

1. Monitorowanie podopiecznego. Podopieczny powinien być dokładnie monitorowany, aby ocenić ewentualne objawy odstawienne. W razie potrzeby powinno się zapewnić stałą opiekę medyczną.

2. Stopniowe zmniejszanie dawki. Zamiast nagłego odstawienia stosuje się zwykle stopniowe zmniejszanie dawki leku, co pozwala organizmowi lepiej przystosować się do braku substancji. Jednak w większości przypadków podopieczny wychodzi bez recepty na leki, które otrzymywał w placówce medycznej. W takiej sytuacji warto zadzwonić do lekarza POZ i się skonsultować.

3. Leczenie objawowe. W przypadku wystąpienia objawów odstawiennych mogą zostać zastosowane leki wspomagające leczenie, takie jak inne środki uspokajające o mniejszym potencjale uzależniającym lub preparaty łagodzące objawy lękowe, o których decyduje lekarz POZ.

4. Wsparcie psychiczne. Nagłe odstawienie leków może także wymagać wsparcia psychologicznego.